ورزش یکی از مهم‌ترین بخش‌های زندگی بسیاری از انسان‌ها است. ورزش نه تنها به سلامت جسمی و روحی کمک می‌کند، بلکه منبعی برای لذت، هیجان، رقابت و همبستگی است. اما ورزش همچون بسیاری از جنبه‌های دیگر زندگی، تحت تأثیر فناوری قرار گرفته است. فناوری در ورزش نقش مهمی در افزایش کارایی، دقت، تجربه و سرگرمی دارد. در این مقاله، به برخی از فناوری‌های جالب و نوآورانه در دنیای ورزش خواهیم پرداخت که شاید قبلاً با آن‌ها آشنا نبوده‌اید. این فناوری‌ها شامل بلاک‌چین، NFT، اپلیکیشن‌های تعاملی، لباس و ابزار پوشیدنی و واقعیت مجازی هستند

تاریخچه ورزش

تاریخ مستند ورزش حداقل به 3000 سال قبل باز می‌گردد. در ابتدا، ورزش اغلب شامل آماده سازی برای جنگ یا آموزش به‌عنوان یک شکارچی بود، که شامل بازی‌های اولیه شامل پرتاب نیزه، چوب، و سنگ، و مبارزه یک به یک با حریفان بود.

یونانیان باستان با اولین بازی‌های المپیک در سال 776 قبل از میلاد که شامل رویدادهایی مانند مسابقات پیاده و ارابه سواری، کشتی، پرش و پرتاب دیسک و نیزه بود، ورزش‌های رسمی را به جهان معرفی کردند. 

با پیشرفت علم، دنیای ورزش توسط تکنولوژی‌ها متحول شد و این تحول، گام بزرگ و مهمی برای ورزش به حساب می‌آید. با افزودن فناوری‌های مختلف به عرصه ورزش، بسیاری از تصمیم‌گیری‌ها درمورد پنالتی، شوت زدن و… آسان، و تماشای بازی هم لذت بخش‌تر شده است.

فناوری ورزشی چیست؟

این فناوری با تکنیک‌های آموزشی نوآورانه و طراحی محیط رقابتی بهتر، به ورزش کمک کرده است. کمک داور ویدیویی، پهپادهای پرنده، حرکات دوربین و ردیاب‌ها از جمله محبوب ترین و پرکاربردترین فناوری‌ها در ورزش هستند.

در ادامه چند نمونه از فناوری ورزشی را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

10 نمونه از بهترین فناوری‌های ورزشی

1) پرواز پهپادها و حرکات دوربین

از دوربین‌های قرقره‌ای بامزه تا دوربین‌های DSLR فلش بزرگ، سفری طولانی بوده است. هرگاه به تماشای هر ورزشی می‌پردازیم، معمولا شاهد انواع عکس‌های متعدد هستیم. شگفت‌انگیزترین آن‌ها زمانی است که دوربین پرواز می‌کند و نمای کل استادیوم یا حتی یک عکس نزدیک از ورزشکار مورد علاقه شما را نشان می‌دهد. همه این‌ها به خاطر پهپادهای پرنده و دوربین‌های عنکبوتی است که توسط پخش‌کنندگان تلویزیونی کار می‌کنند و عکس‌های شگفت‌انگیزی را در تلویزیون ما ارائه می‌دهند. این دوربین‌ها دارای زاویه دید 360 درجه هستند و برای ضبط عکس از نزدیک به زمین تا خط افق استفاده می‌شوند.

2)  کمک داور ویدیویی

پیش از این فناوری، فناوری خط دروازه در فوتبال معرفی شد که به تشخیص اینکه آیا توپ از خط دروازه عبور کرده است یا خیر، کمک می‌کرد. فقط زمانی استفاده می‌شد که داور نتواند گلی را اعلام کند و نظر سومی بگیرد.

سپس VAR یا همان کمک داور ویدیویی برای اولین بار در بازی دوستانه بین فرانسه و ایتالیا مورد استفاده قرار گرفت و پس از یک آزمایش امیدوارکننده، یک مانیتور کنار زمین در جام باشگاه‌های جهان فیفا مورد استفاده قرار گرفت. 

3) بلاک چین و NFT

  بلاک چین شکلی از پایگاه داده است که در آن داده‌ها در بخش‌هایی که به هم مرتبط هستند نگهداری می‌شود. ممکن است به روش‌های مختلف به کسب‌وکار ورزشی کمک کند، از بهبود تعامل مخاطب گرفته تا ارائه گزینه‌های درآمدی جدید تا توسعه بازارهای کاملاً جدید برای تجارت کالاهای منحصر به فرد. وقتی نوبت به معرفی Fan Tokens در سازمان‌های ورزشی می‌رسد، بلاک چین در حال حاضر شاهد رشد چشمگیری است. اف سی بارسلونا، اتلتیکو مادرید و پاری سن ژرمن تنها تعداد انگشت شماری از باشگاه‌های برجسته جهانی هستند که قبلاً استفاده از این توکن‌ها را در جامعه خود انتخاب کرده.

4) کمک به دسترسی معلولین به بازی‌ها

همه تماشاگران اکنون می‌توانند به لطف نوآوری‌های جدید از ورزش لذت ببرند، به خصوص طرفداران معلولی که ممکن است قبلاً با مانعی از رویدادها و مکان‌ها مبارزه کرده باشند. راه حل‌های بلیط الکترونیکی و همچنین سایر خدمات بدون تماس نیز می‌توانند برای تماشاگران معلول مفید باشند. این به آن‌ها اجازه می‌دهد تا از چالش‌های مکانی که ممکن است فاقد قابلیت دسترسی با صندلی چرخدار یا پارکینگ‌های غیرفعال، اجتناب کنند. این موضوع به تماشاگران این امکان را می‌دهد که غذا و نوشیدنی بخرند و آن‌ها را روی صندلی‌هایشان در حین تماشای بازی سرو کنند. به‌عنوان مثال، بسیاری از باشگاه‌های فوتبال شروع به استفاده از صفحه‌های تلویزیونی بزرگ در نزدیکی زمین کرده اند، جایی که هواداران می‌توانند با بازیکنان تعامل داشته باشند و حتی یک تجربه کامل در ورزشگاه داشته باشند.

5) هوش مصنوعی

هوش مصنوعی (AI) در دنیای ورزش  برای جمع آوری داده‌های دقیق و به موقع در مورد عملکرد ورزشکاران است. در زمینه فناوری ورزشی، کارشناسان پیش بینی می‌کنند که هوش مصنوعی بیشترین تأثیر را در بهبود نتایج تیم و شناسایی ورزشکاران با مهارت‌تر در سراسر جهان خواهد داشت. هوش مصنوعی و سایر الگوریتم‌ها به فرآیند تصمیم‌گیری کمک می‌کنند. پیاده سازی هوش مصنوعی می‌تواند پیش بینی نتایج رویدادهای ورزشی را دقیق تر کند.

6) علوم اعصاب

تمرین عقل به اندازه تربیت بدن حیاتی است. علوم اعصاب پیشرفته آمیخته با فناوری انحصاری اجازه می‌دهد تا برنامه‌های سفارشی تولید کند و توصیه‌های خاصی که به طور جامع عملکرد مغز ورزشکار را به حداکثر می‌رساند، ارائه دهد. علوم اعصاب کاربردی اکنون به ما امکان می‌دهد مغز را اندازه‌گیری، تمرین و ارتقا دهیم، به همان روشی که ورزشکاران نخبه برای قرن‌ها عملکرد خود را اندازه‌گیری و بهبود بخشیده‌اند. هدبند Halo ابتدا در سال 2017 در دسترس عموم قرار گرفت. هدبندی است که با ارسال پالس‌هایی که به نورون‌ها کمک می‌کند تا با هم شلیک کنند. این ابزار برای تمرین ورزش‌کاران بسیار مفید است.

7) واقعیت مجازی

واقعیت مجازی (VR) یک محیط مجازی تعاملی است که از دوربین‌ها، حسگرها، یا لباس‌ها استفاده می‌کند تا شما را در دنیایی متفاوت غرق کند. بسیاری از باشگاه‌ها و تیم‌های بین المللی راگبی نیز از هدست‌های واقعیت مجازی استفاده می‌کنند. از این فناوری برای تولید سناریوهای راگبی شبیه سازی شده مانند خروج از خط، توپ‌های بالا و حملات مرحله اول استفاده می‌شود. این می‌تواند به گیمرها کمک کند تا مهارت‌های یادگیری و تجسم شناختی خود را بهبود بخشند. AR به نوعی از فناوری اشاره دارد که به شما امکان می‌دهد اشیاء یا شخصیت‌های اضافی را در دنیای واقعی ببینید. این تلاقی دانش مبتنی بر رایانه با واقعیت فیزیکی ما است.

8) لباس و تجهیزات ورزشکار

در ورزش، انواع مختلفی از فناوری‌های پوشیدنی وجود دارد. ورزشکاران حرفه‌ای و دوستداران تناسب اندام گاه به گاه به طور یکسان ساعت‌های هوشمند Fitbit را ترجیح می‌دهند. این‌ها برای طیف وسیعی از فعالیت‌هایی که نیاز به کالری، قدم، مسافت، نبض و ردیابی ضربان قلب دارند، مناسب هستند. دیگر نمونه‌های تخصصی‌تر فناوری پوشیدنی شامل «لباس‌های هوشمند» است. ضربان قلب، فعالیت تنفس، وضعیت بدن، سرعت و توزیع وزن همه با لباس‌های ورزشی اندازه گیری می‌شوند. به‌جای خیس شدن لباس توسط عرق، لباس‌های جدید قصد دارند آن را از طریق تبخیر از بدن خارج کنند. حتی کفش‌های سبک‌تر و صاف‌تر برای دستیابی به ترکیب ایده‌آل چسبندگی به زمین و راحتی ساخته شده‌اند.

9) گرافیک پلیر و بازی

هنگام تماشای ورزش مورد علاقه خود، ممکن است متوجه اینفوگرافیک‌های متعددی شده باشید که روی صفحه تلویزیون شما ظاهر می‌شود که جزئیاتی در مورد یک تیم یا یک بازیکن خاص می‌دهد. استفاده از تصاویر سه بعدی و شبیه سازی سطحی از هیجان را در نحوه پردازش داده‌ها و ارائه به بینندگان به ارمغان آورده است. چند سازمان وجود دارند که هم در زمینه آمار و هم در زمینه هنرهای تجسمی فعالیت می‌کنند. مدل‌های بازیکنان سه بعدی که در طول بازی و همچنین در طول بحث‌های بعد از مسابقه نشان داده می‌شوند، روشی سرگرم‌کننده برای تجسم مهارت‌ها، استراتژی‌ها و نتایج ورزشکاران و تیم‌ها هستند.

10) کمک به داوران

بیشتر ورزش‌های حرفه‌ای در ایالات متحده مدت‌هاست که از وسایل کمکی با تکنولوژی بالا برای کمک به داوران در برقراری تماس درست استفاده می‌کنند.

Gridiron سال‌هاست که از سیستم‌های پخش ویدیویی برای بررسی تماس‌های داوران استفاده می‌کند. داوران بسکتبال از سیستم‌های پخش مجدد استفاده می‌کنند تا مطمئن شوند بازیکنان در زمان تعیین شده توسط ساعت شوت‌زنی می‌کنند. در کریکت بین‌المللی، داور سوم استفاده شده است، داوری که روی زمین نشسته و به پخش تلویزیونی موقعیت‌های خاص دسترسی دارد تا به داوران مرکزی مشاوره دهد. داوران خارج از زمین از طریق فناوری بی‌سیم با داور دیگر در ارتباط هستند. از داور سوم نیز خواسته می‌شود تا در مورد تصمیمات پایان یافته قضاوت کند که بدون مشورت با دو داور مرکزی تصمیم می‌گیرد. از بازی‌های تکراری می‌توان برای تصمیم گیری در مورد تصمیمات آفساید، عبور توپ از روی خط دروازه و شفاف سازی تصمیمات پنالتی استفاده کرد.

چالش‌های فناوری ورزشی چیست؟

ایجاد تغییرات در یک ورزش، با گنجاندن فناوری‌های جدید، اغلب باعث بحث و جدل شده است. یکی از انتقادات به استفاده از فناوری این است که می‌تواند سرعت‌ بازی را کاهش دهد، اما از طرف دیگر برای بسیاری از افراد تماشای آن برای دیدن تصمیمات صحیح لذت بخش‌تر می‌شود. اگر فناوری جدیدی در دسترس است، و نشان داده می‌شود که دقیق است، باید از آن استفاده کرد تا بتوان تصمیمات درستی گرفت. این موضوع برای بازیکنان و تیم‌ها منصفانه است که تصمیمات درست گرفته شود.

نمونه‌های دیگر از فناوری ورزشی

برخی دیگر از فناوری‌های ورزشی، ابزار ورزش، ساعت‌های هوشمند برای اندازه‌گیری دقیق قدم‌ها و سوزاندن کالری، برنامه‌های هوشمند که نقش مربی را ایفا می‌کنند و … می‌باشد که امروز طرفداران زیادی هم دارند. پس فناوری ورزشی، مختص به زمین‌های ورزشی و حین بازی نمی‌باشد و ابعاد گوناگون آن، در زندگی ما نقش ایفا می‌کند.

سخن آخر

بدون شک فناوری ورزشی گام مهمی در جهت پیشرفت و کیفیت بازی‌های ورزشی و همچنین سبک زندگی ورزشی افراد می‌باشد‌. این فناوری همواره به تسهیل تصمیم‌گیری داوران و تماشای بازی می‌پردازد و علاوه بر آن، کاربرد مهمی برای افراد علاقه مند به  ورزش دارد.

سوالات متداول

1. فناوری ورزشی چیست؟

فناوری ورزشی به استفاده از ابزارها، دستگاه‌ها و نرم‌افزارهای پیشرفته در جهت بهبود عملکرد ورزشی، افزایش ایمنی ورزشکاران و تحلیل داده‌های ورزشی گفته می‌شود. این فناوری شامل ابزارهایی مثل پوشیدنی‌های هوشمند، اپلیکیشن‌های تمرینی و تحلیل داده‌های بیومتریک است.

2. چگونه فناوری به ورزشکاران کمک می‌کند؟

فناوری ورزشی با ارائه داده‌های دقیق در مورد عملکرد ورزشکاران، کمک می‌کند تا آن‌ها برنامه‌های تمرینی بهتری داشته باشند. همچنین فناوری‌هایی مثل دوربین‌های پیشرفته و حسگرها به بهبود تکنیک‌ها و کاهش ریسک آسیب‌دیدگی کمک می‌کنند.

3. فناوری پوشیدنی در ورزش چیست؟

فناوری پوشیدنی شامل دستگاه‌هایی مثل ساعت‌های هوشمند، دستبندهای تناسب اندام و سنسورهای پوشیدنی است که به ثبت داده‌های مربوط به ضربان قلب، کالری سوزانده‌شده و مسافت پیموده‌شده کمک می‌کنند. این دستگاه‌ها اطلاعات مفیدی برای بهبود عملکرد ورزشی ارائه می‌دهند.

4. نقش هوش مصنوعی در ورزش چیست؟

هوش مصنوعی در ورزش به تحلیل داده‌های بزرگ کمک می‌کند و با ارائه پیشنهادات شخصی‌سازی‌شده به ورزشکاران، به بهبود عملکرد و پیشگیری از آسیب‌ها کمک می‌کند. همچنین در تحلیل استراتژی‌های تیمی و پیش‌بینی نتایج مسابقات نقش دارد.

5. چگونه فناوری ورزشی به مربیان کمک می‌کند؟

فناوری ورزشی به مربیان این امکان را می‌دهد که با تحلیل داده‌های دقیق، برنامه‌های تمرینی دقیق‌تری برای ورزشکاران تهیه کنند. همچنین این فناوری‌ها می‌توانند به ارزیابی نقاط ضعف و قوت ورزشکاران کمک کنند و راهکارهای بهینه‌سازی ارائه دهند.

6. فناوری واقعیت مجازی (VR) در ورزش چیست؟

واقعیت مجازی (VR) به ورزشکاران امکان تمرین در شرایط شبیه‌سازی‌شده را می‌دهد. این تکنولوژی می‌تواند تجربه‌های مختلف مسابقات و تمرینات را شبیه‌سازی کند و به ورزشکاران کمک کند تا بدون حضور در میدان واقعی، عملکرد خود را بهبود دهند.

7. فناوری در تجهیزات ورزشی چه نقشی دارد؟

فناوری در بهبود طراحی تجهیزات ورزشی نقش کلیدی دارد. برای مثال، توپ‌های ورزشی با حسگرهای داخلی برای بررسی حرکت و سرعت، یا کفش‌های هوشمند که فشار و الگوی راه رفتن ورزشکاران را ثبت می‌کنند، از جمله این فناوری‌ها هستند.

8. چگونه فناوری به پیشگیری از آسیب‌های ورزشی کمک می‌کند؟

فناوری‌های پیشرفته مثل حسگرهای حرکت و ابزارهای تحلیل بیومتریک به تشخیص زودهنگام حرکات نادرست یا فشار بیش از حد بر بدن کمک می‌کنند. این داده‌ها می‌توانند از وقوع آسیب‌های جدی جلوگیری کنند و به ورزشکاران کمک کنند تا برنامه‌های بهبودی مناسب‌تری داشته باشند.

9. نقش فناوری در ورزش‌های تیمی چیست؟

در ورزش‌های تیمی، فناوری می‌تواند به تحلیل دقیق عملکرد هر بازیکن و تیم کمک کند. داده‌های لحظه‌ای از حرکات و تصمیمات بازیکنان می‌توانند برای ارزیابی تاکتیک‌ها و بهبود استراتژی‌های بازی مورد استفاده قرار گیرند.

10. فناوری در داوری ورزشی چه کاربردی دارد؟

فناوری به داوران کمک می‌کند تا با دقت بیشتری تصمیم‌گیری کنند. برای مثال، سیستم‌های VAR (بازبینی ویدئویی) در فوتبال، یا سیستم‌های ردیابی توپ در تنیس، به داوران کمک می‌کند تا تصمیمات صحیح‌تری بگیرند.

11. چگونه فناوری در ورزش‌های انفرادی استفاده می‌شود؟

در ورزش‌های انفرادی مثل دو و میدانی یا شنا، ورزشکاران می‌توانند از دستگاه‌های پوشیدنی و نرم‌افزارهای تحلیل برای بررسی دقیق عملکرد خود استفاده کنند. این داده‌ها به تنظیم بهتر برنامه‌های تمرینی و بهبود نتایج کمک می‌کنند.

12. آینده فناوری در ورزش چگونه است؟

آینده فناوری ورزشی به سمت استفاده گسترده‌تر از هوش مصنوعی، واقعیت افزوده و داده‌های بزرگ حرکت می‌کند. این فناوری‌ها به ایجاد تجربه‌های ورزشی نوین و بهینه‌سازی عملکرد ورزشکاران کمک خواهد کرد.

13. فناوری ورزشی در تماشای مسابقات چه نقشی دارد؟

فناوری‌های جدید مثل واقعیت مجازی و واقعیت افزوده به تماشاگران امکان می‌دهند که تجربه متفاوتی از مسابقات ورزشی داشته باشند. همچنین کیفیت پخش تلویزیونی و امکانات تعاملی نیز به لطف پیشرفت‌های فناوری بهبود یافته است.

14. آیا فناوری ورزشی در دسترس همه ورزشکاران است؟

بله، با توسعه فناوری‌های جدید و کاهش هزینه‌ها، بیشتر ورزشکاران و حتی علاقه‌مندان عادی می‌توانند از ابزارهای فناوری ورزشی مانند پوشیدنی‌های هوشمند و اپلیکیشن‌های تمرینی استفاده کنند.

15. چگونه می‌توان از فناوری ورزشی در خانه استفاده کرد؟

با استفاده از اپلیکیشن‌های موبایل، پوشیدنی‌های هوشمند و تجهیزات ورزشی خانگی پیشرفته، می‌توان به راحتی در خانه تمرین کرد و عملکرد خود را پیگیری و بهبود داد.

۵نمونه از فناوری ورزشی

1.  پرواز پهپادها و حرکات دوربین
2. کمک داور ویدیویی 
3. بلاک چین و NFT
4.  کمک به دسترسی معلولین به بازی‌ها
5. هوش مصنوعی

چالش‌های فناوری ورزشی

ایجاد تغییرات در یک ورزش، با گنجاندن فناوری‌های جدید، اغلب باعث بحث و جدل شده است. یکی از انتقادات به استفاده از فناوری این است که می‌تواند سرعت‌ بازی را کاهش دهد، اما از طرف دیگر برای بسیاری از افراد تماشای آن برای دیدن تصمیمات صحیح لذت بخش‌تر می‌شود. 

​